رونمایی از «اسناد عدلیه دوره قاجار» برای نخستین بار در آستان قدس رضوی

همزمان با روز قوه قضائیه از اسناد وزارت عدلیه مربوط به دوره قاجار موجود در سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی رونمایی می‌شود. این مراسم در قالب چهاردهمین برنامه از سه‌شنبه‌های فرهنگی سه‌شنبه چهارم تیرماه سال جاری و در آستانه روز قوه قضائیه در موزه قرآن و هدایای مقام معظم رهبری صحن کوثر حرم مطهر امام رضا(ع) انجام می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 محمدحسین مروج کاشانی/

همزمان با روز قوه قضائیه از اسناد وزارت عدلیه مربوط به دوره قاجار موجود در سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی رونمایی می‌شود. این مراسم در قالب چهاردهمین برنامه از سه‌شنبه‌های فرهنگی سه‌شنبه چهارم تیرماه سال جاری و در آستانه روز قوه قضائیه در موزه قرآن و هدایای مقام معظم رهبری صحن کوثر حرم مطهر امام رضا(ع) انجام می‌شود.

معاون امور موزه‌های این سازمان با اعلام این خبر به خبرنگار قدس گفت: یکی از مجموعه‎های نفیس و باارزش مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی در دوره قاجاریه، مجموعه وزارت عدلیه خریداری شده از آقای محمد گُلبن در سال 1382 هجری شمسی است و برای نخستین بار به نمایش درمی‌آید.

مهدی قیصری نیک ادامه داد: یکی از اقدامات دوره قاجاریه در نظام قضایی کشور که از نظر بعضی مورخان، «اصلاح» لقب گرفته است، الگوگیری از سیستم دادرسی کشورهای اروپایی و اجرای آن در نظام قضایی ایران بود و در این اسناد، امجدالسلطان از سال 1325 تا 1329 قمری سمت معاونت وزارت عدلیه در دوره‎های وزارت مهدی قلی‌خان مخبرالسلطنه، رضا مؤیدالسلطنه، حسن محتشم‎السلطنه، عبدالوهاب نظام‎الملک و حسن مشیرالدوله را عهده‌دار بوده است.

این مقام مسئول اضافه کرد: در دوران مظفرالدین شاه و وزارت عبدالحسین میرزا فرمان‌فرما (1325-1324ق)، عدلیه  مشتمل بر چهار محکمه ابتدایی، جزایی، استیناف و تمیز بوده است و براساس محتوای اطلاعاتی اسناد مجموعه امجدالسلطان، محاکم عدلیه در دوران قاجار به دو دسته کلی محاکم عمومی و محاکم اختصاصی تقسیم می‌شدند.

وی اضافه کرد: محاکم عمومی، حق رسیدگی به تمام دعاوی را داشته و خود به دو دسته محاکم ابتدایی و محاکم استینافی تقسیم می‌شد، اما محاکم اختصاصی حق رسیدگی به هیچ امری را نداشتند، مگر آنچه وزارت عدلیه اجازه داده بود مانند محاکم تجارت و محاکم قضایی.

معاون امور موزه‌ها خاطرنشان کرد: محاکم عدلیه از طرف دیگر به دو حوزه صلحیه و ابتدایی هم تقسیم می‎شدند. حوزه صلحیه، تحت نظارت اداره مدعی‎های عمومی و وزیر عدلیه و حوزه ابتدایی، تحت ریاست یک رئیس بود که دو نفر کارمند تابع هم داشت.

قیصری نیک گفت: در محکمه ابتدایی یک دفتر‎دار برای تحریرات لازمه، ثبت تقریرات و ضبط اوراق و غیره وجود داشت که در این محکمه مستنطقین به دو درجه تقسیم می‎شدند، به گونه‌ای که مستنطق درجه اول، رئیس دایره استنطاق بود و در حوزه استیناف هم یک محکمه استیناف وجود داشت که اعضای آن شامل یک رئیس و چند عضو بود که گاهی به امور حقوقی و گاهی نیز به امور جزایی می‎پرداختند و علاوه بر این در کنار هر یک از محاکم استیناف یک دفترخانه هم وجود داشت که مدیریت ثبت و ضبط اوراق محکمه بر‎عهده آن بود و تقریرنویس‎ها هم در مقابل رئیس دفتر، مسئول بودند.

وی افزود: دیوان تمیز که از دیگر زیرمجموعه‌های عدلیه در دوران قاجار بود نیز به دو بخش حقوقی و جزایی منشعب می‎شد. در این دیوان، یک دفترخانه تحت ریاست یک دفتردار به همراه چند تقریرنویس کار ثبت و ضبط را بر‎عهده داشتند، در ضمن مسئولان و مستشاران دیوان تمیز  و اعضای محاکم  استیناف به تصویب وزیر عدلیه و صدور فرمان شاه انتخاب می‎شدند و اعضای محاکم ابتدایی و مستنطقین درجه دوم و مقامات محاکم صلحیه هم به پیشنهاد معاون عدلیه و به‎ وسیله وزیر عدلیه معین می‎شدند. همچنین دفترداران محاکم ابتدایی، استیناف و تمیز و سایر کارکنان دفترخانه محاکم را هم وزیر عدلیه منصوب می‎کرد.

معاون امور موزه‌ها بیان کرد: پس از تصویب و اجرایی شدن این قانون و تغییرات به‎ وجود آمده در تشکیلات عدلیه در سال 1328 قمری و قانون اصول محاکمات به سال 1329 قمری، شالوده این وزارتخانه تا اواخر دوره قاجار حفظ و اجرا شد که روند اجرای این تغییرات در سال‎های 1325 تا 1329 قمری در اسناد مجموعه امجدالسلطان بخوبی مشهود است.

قیصری نیک متذکر شد: محتوای این مجموعه اسناد، به علت دارا بودن اطلاعات مفید و جامع درباره نظام قضایی دوره قاجار، نمودار و چارت داخلی تشکیلات عدلیه، شرح وظایف محاکم و کارکنان آن، محل جغرافیایی هر یک از محاکم در شهرها، نحوه رسیدگی به پرونده‎های دعاوی، موضوع اختلافات، شناسایی رجال دولتی و محلی و بخشی از  تاریخچه عدلیه ایران از اهمیت بسزایی برخوردار است.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: آستان قدس رضوی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۶۸۴۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ثبت‌نام کلاس‌اولی‌ها از چهارشنبه/۲۴۰ هزار ردیف استخدامی معلمان در دولت سیزدهم

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: ثبت‌نام کلاس اولی‌ها از روز چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ آغاز می‌شود.

به گزارش مشرق، حمید طریفی حسینی در گفت‌وگویی اظهار کرد: خانواده‌ها برای ثبت‌نام کلاس اولی ها به دو روش الکترونیک و حضوری اقدام کنند. برای پیش ثبت‌نام الکترونیک باید به والدین باید به سامانه خدمات الکترونیک وزارت آموزش و پرورش به آدرس my.medu.ir یا my.gov.ir مراجعه کنند.

وی با بیان اینکه در آزمون استخدام آموزگار دوره ابتدایی ۶۳۶ هزار نفر شرکت کردند و ۲۸ هزار نفر پذیرش خواهند شد، افزود: سازو کار جذب و گزینش در دو سال گذشته تغییر کرده است و امسال معلمانی که رتبه استادی دارند در ارزیابی تکمیلی آزمون استخدامی به ما کمک می‌کنند.

۲۴۰ هزار ردیف استخدامی معلمان در دولت سیزدهم

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش بیان کرد: افراد پذیرفته شده در آزمون استخدامی باید دوره آموزشی را در دانشگاه فرهنگیان طی کنند، در ۲ سال گذشته ۲۴۰ هزار ردیف استخدامی به آموزش و پرورش اعطا شد که یک پنجم نیروی انسانی وزارتخانه را شامل می‌شود و این باعث جریان یافتن خون تازه در رگ‌های آموزش و پرورش شد.

طریفی حسینی ادامه داد: برنامه درسی مدارس باید متحول شود و به سمت آموزش مهارت زندگی در دوره ابتدایی برویم که این کار مهر امسال به صورت آزمایشی در پایه اول دبستان و در تعداد محدودی از مدارس انجام خواهد شد.

وی درباره دلایل عملکرد ضعیف دانش‌آموزان ایرانی در آزمون‌های بین المللی تیمز و پرلز توضیح داد: این آزمون‌ها سطح سواد خواندن، ریاضی و علوم دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی و هشتم را می‌سنجد و به نوعی آزمون‌های مهارتی هستند، محتوایی که در آزمون‌های تیمز و پرلز سنجش می‌شود، رویکرد متفاوتی با روش‌های مورد استفاده در مدارس ایران دارد.

نظام آموزشی ایران در بین نظام‌های آموزشی قوی دنیا قرار دارد

به گفته معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، باید توجه داشت که نظام آموزشی ایران در بین نظام‌های آموزشی قوی دنیا قرار دارد و در المپیادهای جهانی بیش از ۲۰ مدال طلا داشتیم.

طریفی حسینی ادامه داد: در ایران تنوع قومیتی، فرهنگی و زبانی داریم و آزمون تیمز و پرلزمتناسب با شرایط فرهنگی و جغرافیایی ایران نیست و به دنبال طراحی آزمون بومی هستیم.

وی در پاسخ به پرسشی درباره دلایل نتایج ضعیف دانش‌آموزان ایرانی در بحث ریاضی و علوم در آزمون‌های بین المللی و اینکه آیا هیچ بخشی نگران این عملکرد ضعیف نشده است؟! گفت: مطالعات بین المللی از جوانب مختلف مورد نقد هستند چون سوالات متناسب با نظام آموزشی کشورها نیست.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: مطالعات بین المللی می‌خواهند تمام نظام‌های آموزشی را مشابه کنند و کشورها باید خود را با شاخص‌های آنها تطبیق دهند؛ هم اکنون کشورهای مختلف دنیا متقاضی جذب فارغ التحصیلان مدارس ایران برای تحصیل در دانشگاه‌های خود هستند.

وی بیان کرد: روند افت عملکرد دانش‌آموزان ایرانی در آزمون‌های بین‌المللی از گذشته وجود داشته است البته چند برنامه را برای تقویت سواد خواندن دانش‌آموزان اجرا کردیم از جمله طرح خوانا همچنین در مناطق دو زبانه طرح زبان‌آموزی پایه اول دبستان را اجرا کردیم.

طریفی حسینی درباره اینکه اگر بخواهیم سطح سواد دانش‌آموزان امروز را با ۱۰ سال گذشته مقایسه کنیم، آیا سطح سواد افزایش پیدا کرده است؟ گفت: قطعاً می‌گویم افزایش یافته است.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش درباره اینکه آیا برای این موضوع ارزیابی و مستنداتی دارید، گفت: هم اکنون نوع سواد متفاوت شده است، در گذشته خواندن و نوشتن مطرح بود البته هم اکنون هم توانایی نوشتن جزوی از سواد است اما دنیای امروز برمهارت تأکید دارد.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا سنجه‌ای وجود دارد که بتوانیم عملکرد آموزش و پرورش را بسنجیم؟ عنوان کرد: سند تحول بنیادین چشم انداز را روشن کرده است و ایران می‌تواند جزو کشورهای پیشرو در نظام‌های آموزشی باشد چون سطح پوشش تحصیلی در دوره ابتدایی ۹۸ درصد است و در حوزه کیفیت، استانداردهای آموزشی مدارس ایران قابل مقایسه با سایر کشورها نیست همچنین تعداد معلمانی که امسال استخدام کردیم به اندازه تمام معلمان کشورهای اسکاندیناوی است.

منبع: ایرنا